Çekişmeli Boşanma Davasında Kadının Hakları nelerdir? Boşanma davası sürecinde eşlerin hemen hepsi için geleceğe yönelik kaygılar görülmektedir. Çünkü hiçbir çift boşanmak için evlenmemiş ve evlenirken de boşanma ihtimalini düşünmemiştir. Ancak söz konusu kadın müvekkil olduğunda durum daha kırılgan ve karmaşık bir hale gelmektedir.
Ülkemizdeki sosyal, kültürel ve ekonomik durumu göz önüne aldığımızda kadının boşanma öncesinde haklı olarak kaygılanması kaçınılmazdır. Çünkü çoğu ekonomik özgürlüğü olmayan kadın hem kendisi hem de çocuğu için de bir gelecek kaygısı taşımaktadır. Özellikle ekonomik geleceği açısından endişe duyan kadın müvekkiller, haklı olarak boşanma aşamasında paniklemekte ve boşanma davasını açmadan önce sahip oldukları hakları sorgulamaktadırlar.
Şunu öncelikle belirtmek isteriz ki; Aile Hukukuna ilişkin mevzuatı incelediğinizde de kadını ve çocuğu hemen her konuda koruyucu hükümlerin mevcut olduğunu göreceksiniz.
Çekişmeli Boşanma Davasında Kadının Hakları
Kadınların çekişmeli boşanma davasında mağdur edilmemesi adına TMK uyarınca belli başlı haklar belirlenmektedir. Örneğin; aldatma, şiddet, maddi geçimsizlik, erkeğin haysiyetsiz yaşam sürmesi ve pek kötü onur kırıcı davranışlarda bulunması, terk gibi evliliğin olağan akışına aykırı pek çok etik olmayan davranışların ardından kadınlar için yasalarımızda haklarının korunması ile alakalı pek çok madde bulunmaktadır. Öncelikle dava sürecinde kadınlar için davalı erkek tarafından tedbir nafakası ödenmektedir. Mahkemeden davacı kadın veya kendisini vekil ile temsil ettiriyorsa vekili tarafından bu nafaka talep edilebilir.
Mahkeme kadınlara düzenli ödenmesi gereken ve boşanmadan sonra hem kadın için hem de varsa müşterek çocuk için karşı taraftan nafaka alınmasını sağlamaktadır. Aynı zamanda evlilik içerisinde edinilmiş mallar üzerinde de yarı yarıya kadına hak tanımakta ve bunları paylaştırmaktadır. Çekişmeli boşanma davalarında kadın kusurlu olan karşı taraftan aynı zamanda maddi ve manevi tazminat da talep edebilme hakkına sahiptir. Çekişmeli boşanma davalarında kadınlar haklarını mutlaka alanında uzman boşanma avukatından detaylı bir biçimde bilgi alarak öğrenmeli ve haklarını eksiksiz bir biçimde almak için kendisini vekil ile temsil ettirmelidir. Bunun içinde en doğru yol işinde uzman, profesyonel bir boşanma avukatı ile yani Avukat Arabulucu Merve TOPBAŞOĞLU KOLMAN Hukuk Bürosu’ndan randevu alarak uzman avukatlarımız ile çalışmaktan geçmektedir.
Boşanma Davasında Kadının Maddi Tazminat Hakları
Boşanma davasında kadının maddi tazminata hak kazanması ve mahkemenin maddi tazminata karar verilebilmesi için öncelikle evliliğin boşanma kararıyla son bulmuş olması gerekir. Kadın maddi tazminat davasını çekişmeli boşanma davasıyla birlikte ek niteliğinde açılabileceği gibi boşanma kesinleştikten sonra ayrı bir dava şeklinde de açabilir. Kadın boşanma davası açmadan veya açtığı boşanma davası reddedildiği zaman maddi tazminata hükmedilemez.
Boşanmada maddi tazminat alabilmesi için kadının daha fazla kusurlu bulunan eşten bu talepte bulunması gerekir. Bu demek oluyor ki maddi tazminat talep eden kadının kusursuz olması halinde, diğer eşin az da olsa bir kusuru tespit edilmişse maddi tazminata hükmedilir ve ancak kadının az kusurlu ya da kusursuz olması halinde bu durum geçerli olacaktır.
Aile mahkemesi hâkimi kusursuz ya da daha az kusurlu olan kadının lehine maddi tazminata hükmederken öncelikle kadının mevcut veya beklenen menfaatlerinin boşanmadan kaynaklı zedelenip zedelenmediğine bakacaktır. Eğer kadın boşanma dışında başka sebeplerle tazminat davası açmışsa, bu davaya genel hükümlere göre bakılacaktır.
Boşanma Davasında Kadının Manevi Tazminat Hakları
Boşanma davalarında kadın kişilik haklarına saldırıya uğraması durumunda manevi tazminat talep edebilir. Kanunlarımız manevi tazminat ile kadının bozulan ruhsal dengesini telafi etmeyi amaçlar.
Boşanma davasında manevi tazminatın toplu olarak ve tek seferde ödenmesine karar verilmektedir. Hâkim manevi tazminat miktarını belirlerken, karşı tarafın ekonomik ve sosyal durumunu, kusurunu ve derecesini aynı zamanda orantılılık ilkesini de göz önünde bulundurmaktadır. Hâkimin hükmedeceği manevi tazminat miktarı kadını zenginleştirmeli diğer tarafı da fakirleştirmemelidir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 174’üncü maddesinin birinci fıkrasına göre boşanmaya sebep olan olaylardan kaynaklı olarak kişilik hakları saldırıya uğrayan kadın kusurlu olan karşı taraftan manevi tazminat talebinde bulunabileceği hükme bağlanmıştır. Türk Medeni Kanunu gereğince, manevi tazminata hükmedilebilmesi için temel koşul, davacı kadının boşanmada kusursuz veya daha az kusurlu olması ve boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerinin de zedelenmiş olmasıdır. Hâkim, tazminat miktarını takdir ederken, erkeğin kusurunun ağırlığını, sosyal ve ekonomik durumunu, ortalama birlikte yaşam sürelerini ve geçim koşullarını göz önünde tutacak, makul ve herkesçe kabul edilebilir bir miktar belirleyecektir.
Kadının Boşanmada Nafaka Hakları
Boşanma davası denildiği zaman aklımıza gelen ilk husus kadına ve varsa müşterek çocuğa yönelik nafaka konusudur. Kadının boşanmada nafaka hakkı denildiği zaman da akla yoksulluk nafakası, iştirak nafakası ve tedbir nafakası gelmektedir.
Eğer kadın boşanmadan sonra yoksulluğa düşecek ise dava sonunda yoksulluk nafakasına hak kazanacaktır. Ancak belirtmek isteriz ki boşanma davasında kadın erkekten daha ağır kusurlu bulunursa yoksulluk nafakası talebi reddedilecektir. Bu yüzden kadının davada daha az veya eşit kusurlu olması gerekmektedir. Boşanma davasının sonucunda eşler arasında çocuk var ise ve var olan müşterek çocuğun velayeti de kadına verilmiş ise erkek, müşterek çocuk reşit olana kadar çocuğun tüm masraflarına katılmak zorundadır. Bu nedenle müşterek çocuğun velayeti mahkeme tarafından kadına verildiği takdirde kadına çocuk için iştirak nafakası verilecektir.
Tedbir nafakası ise boşanma davası sonucunda değil boşanma davası ilk açıldığı zamanda hâkim tarafından hükmedilebilecek olan bir nafakadır. Bu nafaka türü de kadına yönelik tedbir nafakası ve varsa müşterek çocuğa yönelik tedbir nafakası şeklindedir. Kadına yönelik hükmedilen tedbir nafakası, kadının boşanma davası süresince geçimini sağlaması için verilen tedbir nafakası türüdür. Müşterek çocuğa yönelik tedbir nafakası ise boşanma davası sürecinde kadın çocuğa bakıyor ise karşı taraftan çocuğun geçimine katkı sağlaması için alınan nafaka türüdür.