Tehiri icra, genel itibarıyla icranın ertelenmesi, geçici olarak durdurulması anlamına gelmektedir. Tehiri icra kavramı, icra işlemlerinde söz konusu olur. Borç ilişkisi sonucunda alacaklı ve borçlu arasındaki sözleşmenin ifasında icra yoluna gidilebilmektedir. Alacaklı, alacağının tahsili için icra sürecini başlatmaktadır. Tehiri icra, kesinleşmeyen mahkeme kararları yani ilamlarda mümkündür. Tehiri icra talebi ile icranın ertelenmesi, geri bırakılması durumu ortaya çıkar.
Tehiri İcra Nedir?
Konu Başlıkları
Tehiri icra, alacaklı tarafından başlatılan icra takibinin geçici olarak durdurulması, ertelenmesidir. Bu kurum sayesinde icra işlemleri geri bırakılacaktır. Tehiri icra talebine borçluya karşı yapılan ilamlı icra takiplerinde başvurulur. Yargılama sonucunda verilen kararın uygulanabilmesi için ilamlı icra takibi başlatılır. İlamsız icra takiplerinde mahkeme kararına gerek duyulmadan icra yoluna başvurulduğu için tehiri icraya konu olamazlar. İcranın geri bırakılması talebi borçlu tarafından gerçekleştirilir. Bu talebin sebebi borçlunun farklı sebeplerden dolayı ödeme gücünün bulunmaması olabilmektedir. Mahkemece verilen geri bırakma kararı sonrasında borçlunun zaman kazanarak borcunu ödemeye ehil olması sağlanır. Tehiri icra talebinde bulunan her borçlunun talebinin kabul göreceği konusunda genel bir kanıya varılmamalıdır. Talep mahkemece incelenecek ve ancak ödeme güçlüğü bulunduğuna kanaat getirildiği takdirde icra işlemleri geri bırakılacaktır.
İcraya konu olan mahkeme kararına karşı kanun yoluna başvurulur. Kanun yoluna taşınan karara ilişkin üst mahkeme işlemleri sonuçlanıncaya kadar icra ertelenecektir. Böylece kanun yolundaki mahkeme karar verene kadar alacaklı, alacağı için borçluya icra takibinde bulunamayacaktır.
İcranın ertelenmesi yani tehiri icra için icra takibine ilişkin mahkeme kararının kanun yoluna götürülmesi yeterli değildir. İcra takibi, kanun yoluna başvuru ile kendiliğinden durmayacaktır. Tehiri icra için borçlunun İcra İflas Kanunu’nda öngörülen prosedürleri yerine getirmesi gerekmektedir.
Tehiri İcra Nasıl Alınır 2024?
Tehiri icra kararının alınması için izlenmesi gereken adımlar bulunmaktadır. Bu adımlarda herhangi bir usul eksikliği sebebiyle borçlu kişiler mağdur konuma düşebilmektedir. Bu sebeple prosedür titizlikle izlenmeli ve hak kayıpları yaşanmadan borçlu kişilerin ödeme mağduriyeti giderilmelidir. Tehiri icra almak için izlenilmesi gereken yol aşağıdaki gibidir.
- Öncelikle ilk derece mahkemesinin icra konusu kararı, tehiri icra talepli bir şekilde kanun yoluna götürülmelidir. Bahsedilen kanun yolu somut olayın özelliklerine göre istinaf veya temyiz olabilmektedir.
- İlk derece mahkemesinin kararının istinaf edildiğine dair derkenar yazısı alınmalıdır.
- Hesaplanan teminat tutarı, nakdi teminat olarak icra dosyasına yatırılmalıdır. Teminat için menkul veya gayrimenkul malların da gösterilmesinin mümkün olduğuna dair görüşler bulunmaktadır. Uygulamada ise daha çok nakdi teminat veya teminat mektubu kabul edilir. Banka tarafından temin edilen teminat mektubu da icra dosyasına eklenerek bu adım tamamlanabilir.
- İlk derece mahkemesi kararının kanun yoluna götürüldüğüne ilişkin derkenar yazısı ve teminat dekontu icra müdürlüğüne sunulur. Belgelerin sunulmasının ardından icra müdürlüğünden mehil vesikası talep edilir.
- Borçlu; derkenar, teminat dekontu, mehil vesikasını icra mahkemesine sunarak icranın geri bırakılmasına karar verilmesini talep eder.
- İcra mahkemesi tehiri icra kararı verdiği takdirde bu karar, mehil vesikası süresi içinde icra müdürlüğüne sunulur. Böylece icra durdurulmuş olur.
Tehiri İcra Talebi
Tehiri icra talebine icra takibini geri bırakmak için başvurulmaktadır. Borçlu, kendisi aleyhine başlatılan icra takibi karşılığında bu yola başvurur. İlk derece mahkemesi kararına karşı kanun yoluna giderek yargılama sonuçlanana kadar icra takibini durdurur. İlk derece mahkemesinin kararının kanun yoluna götürülmesi icranın durdurulması için tek başına yeterli değildir. Karar kanun yoluna götürülürken aynı zamanda tehiri icra talebinin de belirtilmesi gerekir. Bu işlem kanun yoluna başvuru dilekçesine eklenecek ibare veya ayrı bir tehiri icra talebi dilekçesi ile yapılabilir. İbare eklenecekse dilekçeye “tehiri icra taleplidir” ibaresi eklenmelidir. Gerekli ibare eklendikten sonra kanun yoluna başvuru dilekçesinin sonuç bölümüne gelinmelidir. Burada tehiri icra talebinin belirtilmesi süreci olumlu yönde etkileyecektir. Tehiri icra talebi için ibare eklemek yerine ayrı bir dilekçe düzenlenecek ise dilekçede,
- İlk derece mahkemesi kararına karşı kanun yoluna başvurulduğu,
- Kanun yoluna başvurulan kararın alacaklı tarafından halihazırda icra takibine konu olduğu,
- Kanun yolundaki yargılama süreci sona erene kadar icranın geri bırakılmasının mahkemeden talep edildiği,
Belirtilmelidir.
Mehil Vesikası Nedir?
Mehil vesikası, icra müdürlüğü tarafından borçluya verilen belgedir. Bu belge, borçlunun icra hukuk mahkemesinden aldığı tehiri icra kararını getirmesi için verilir. Borçlunun tehiri icra kararını getirmek için belirli bir süreye uyması gerekmektedir.
Borçlunun mehil vesikası talep edebilmesi için usulüne uygun olarak,
- İlk derece mahkemesinden alınan derkenar, (derkenar, karara karşı kanun yoluna başvurulduğunu gösteren yazıdır.)
- Yatırılması gereken miktara uygun şekilde yatırılmış teminat dekontu veya mektubu,
İcra müdürlüğüne sunulmalı ve icra müdürlüğünden mehil vesikası talep edilmelidir.
Belgelerin icra müdürlüğüne verilmesi üzerine icra müdürlüğü tarafından borçluya altmış günlük süre verilmektedir. Uygulamada, altmış günlük süre bitiminde haklı nedenler var ise ek süre olarak otuz gün verilebilmektedir.
Borçlu gerekli prosedürleri yerine getirdikten sonra icra mahkemesine başvurmalıdır. Bu başvuruda mehil vesikasını da dilekçesinin ekinde mahkemeye sunmalıdır.
Borçlu icra müdürlüğünden mehil vesikasını aldığı takdirde bir ispat belgesine kavuşmuş olur. Bu vesika sayesinde ilk derece mahkemesi kararının borçlu tarafından istinaf edildiği ispatlanır. Aynı zamanda icra takibine esas teşkil eden borcun üç aylık faiziyle beraber yatırılması yani teminat şartının yerine getirildiği anlaşılmaktadır.
Mehil vesikası için icra müdürlüğüne sunulması gereken belgelerde eksiklik halinde mehil vesikası talebi reddedilir. Mehil vesikası talebi kabul edilerek borçluya mehil vesikası verilirse borçlu öngörülen süre içerisinde tehiri icra kararını almalıdır. Borçlu tehiri icra kararını aldığı takdirde kanun yolu süreci tamamlanıncaya kadar icra takibi durdurulmuş olacaktır.
Tehiri İcra Teminat Hesaplama
Tehiri icra teminatı, icra müdürlüğüne yatırılmalıdır. Teminat genellikle nakit olarak yatırılmaktadır. Haczi bulunmayan menkul ve gayrimenkul mallar da teminat olarak gösterilebilmektedir. Başka bir teminat kalemi ise banka tarafından verilen teminat mektubudur. Nakdi teminat veya banka teminat mektubu uygulamada genellikle sorun yaratmamaktadır. Diğer teminat kalemleri için ise icra müdürlüğü, bağlı olduğu icra mahkemesine başvurmak durumundadır. Diğer seçeneklerin teminat olarak kabulü için icra mahkemesinin uygun bulması gerekmektedir. Aksi takdirde teminat ve dolayısıyla tehiri icra talebi reddedilecektir.
Teminat tutarının hesaplanması için icra dosyasının miktarı belirlenmelidir. İcraya esas teşkil eden değer belirlendikten sonra bu değere işleyecek üç aylık faiz hesaplanacaktır. İcra dosyasının değeri ile üç aylık işleyen faiz toplanarak teminat tutarı hesaplanmış olur.
Teminat tutarı hesaplandıktan sonra teminat mektubu yolu seçilecekse borçlu, bankaya başvurmalıdır. Banka tarafından verilecek teminat mektubunda zorunlu unsurlar bulunmaktadır. Zorunlu unsurlar mahkeme tarafından eksik görülürse mektup reddedilecektir. Bu zorunlu unsurlar,
- Teminat mektubunun hazırlanma tarihi,
- İcra takibinin durdurulması amacıyla verildiği,
- İlgili olduğu icra müdürlüğü ile esas numarası,
- Borçlunun adı soyadı,
- İlk derece mahkemesindeki dosyanın bilgileri,
- İlk derece mahkemesi kararına karşı hangi kanun yoluna gidildiği,
- Hesaplanan teminat tutarının banka tarafından garanti edildiği,
Olarak belirtilebilir.
Tehiri İcra Süresi
Tehiri icra süresi, mehil vesikasına dayanılarak belirlenmektedir. Mehil vesikası, borçluya İcra Mahkemesi’nden karar getirmesi için süre verildiğini gösterir. İcra Mahkemesi’nden getirilmesi gereken karar, tehiri icra kararıdır. Borçlu, derkenar yazısı ve teminat dekontu ile icra müdürlüğünden mehil vesikası talep eder. İcra müdürlüğü tarafından verilen mehil vesikasında borçluya altmış gün süre verilmektedir.
Uygulamada bu süre haklı nedenler ile otuz gün daha uzatılmaktadır. Otuz gün olan ek süre, borçluya bir kereliğine verilmektedir. Borçlu altmış veya somut olaya göre doksan gün içinde İcra Mahkemesi’nden tehiri icra kararını almalı ve icra müdürlüğüne sunmalıdır. Mehil vesikası ile verilen süre içerisinde borçlu tehiri icra kararını icra müdürlüğüne sunarsa kanun yolu incelemesi sonuçlanana kadar icra takibi durmaktadır. Kanun yolu incelemesi süresince icra takibinin durması, istinaf veya temyiz sürecine ilişkindir. Alacaklı alacağını, borçludan icra yoluyla talep edemeyecektir.
Tehiri İcra Kararında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Tehiri icra kararında görevli ve yetkili mahkeme, İcra İflas Kanunu’nun otuz altıncı maddesinde düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesinde icranın geri bırakılması için İcra Mahkemesi’ne başvurulması gerektiği düzenlenmiştir. Bu sebeple tehiri icra kararında görevli mahkeme İcra Mahkemesi’dir. İlama karşı kanun yoluna başvuran borçlu, gerekli prosedürleri yerine getirdikten sonra İcra Mahkemesi’nden karar almalıdır.
Tehiri icra kararında yetkili mahkeme de İcra İflas Kanunu’nun otuz altıncı maddesinde düzenlenmiştir. İlgili düzenleme, icranın geri bırakılması için İcra Mahkemesi’nden karar alınması gerektiğine yöneliktir. Kararın alınacağı İcra Mahkemesi, kanundaki düzenlemeye göre takibin yapıldığı yer mahkemesidir. Bu sebeple tehiri icra kararı alınmasında yetkili mahkeme, takibin yapıldığı yer mahkemesidir.
Tehiri İcra Talepli İstinaf
Tehiri icra talepli istinaf, aleyhinde icra takibi başlatılan borçluya tanınan hukuki yoldur. Borçlu, aleyhinde icra takibi başlatılmasına neden olan mahkeme ilamını istinaf etmelidir. Genel mahkeme kararı istinaf edildiğinde borçlu tehiri icra yolunda ilk adımını atmış olacaktır. Özellikle temyiz yoluna başvurulamayan kararlarda tehiri icra talepli istinaf öne çıkmaktadır. İcra takibinin geri bırakılması isteniyorsa genel mahkeme kararının istinaf edilmesi yeterli olmayacaktır. Karar istinaf edilirken tehiri icra isteminin de belirtilmesi gerekmektedir. Tehiri icra istemi istinaf dilekçesinde veya ayrı bir dilekçe ile düzenlenebilir.
Tehiri icra talepli istinaf dilekçesinde genel mahkeme kararına itiraz edilerek kanun yoluna başvurulduğu açıklanmalıdır. İstinaf incelemesi sonuçlanıncaya kadar icra takibinin durdurulması, ertelenmesi talep edilmelidir.
Genel mahkeme kararının istinaf edildiğine dair derkenar yazısı, teminat dekontu ve mehil vesikası ile tehiri icra talep edilmelidir. Bu talep, İcra Mahkemesi’ne yöneltilecek ve kabul edildiği takdirde icra ertelenecektir.
Tahliye Kararı Tehiri İcra
Tahliye kararının tehiri icrası mümkündür. Bunun için öncelikle tahliye kararını veren ilk derece mahkemesinin kararına karşı kanun yoluna başvurmak gerekir. Burada kanun yolu kavramı istinaf kanun yolunu kapsamaktadır. Sulh Hukuk Mahkemeleri’nin verdiği tahliye kararlarına karşı temyiz yoluna başvurulamamaktadır.
Tahliye kararının tehiri icrası için ilk derece tahliye kararının tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinafa yani Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurulmalıdır. Kiracının istinafa başvurması tehiri icra kararının alınabilmesi için yeterli olmamaktadır.
- Kiracı, Sulh Hukuk Mahkemesi’nin kararını istinaf ettiğine dair derkenar yazısı almalıdır.
- Kiracının yatırması gereken teminat için herhangi bir kanun hükmü bulunmamaktadır. Yargıtay kararlarına göre tahliye davasında yatırılacak teminat, üç aylık kira bedelinden oluşur.(Yargıtay 3.HD. 2011/14748 E. , 2011/19401K.)
- Teminat dekontu ve derkenar yazısı icra müdürlüğüne sunularak icra müdürlüğünden mehil vesikası talep edilmelidir.
- Uygulamada altmış veya somut olaya göre doksan günlük süre verilmektedir. Bu süre içinde İcra Mahkemesi’ne mehil vesikası, derkenar yazısı, teminat dekontu ile başvurularak tehiri icra kararı talep edilmelidir.
- Alınan tehiri icra kararı, icra müdürlüğüne sunularak icra takibi durdurulmalıdır.
İcra Mahkemesi Kararları Tehiri İcra
Genel kural itibarıyla İcra Mahkemesi kararlarına karşı tehiri icra talebinde bulunulamaz. Borçlu, her ne kadar gerekli prosedürleri uygulamış olsa da Yargıtay kararlarına göre borçluya mehil vesikası verilemeyecektir. Bu durumun sebebi, İcra Hukuk Mahkemesi’nin ilamlı takibi başlatan mercii olmamasıdır. İcra Hukuk Mahkemesi, başlatılan icra takibini devam ettirir niteliktedir.
Kanunda öngörülen bazı durumlarda ise istisnai olarak İcra Mahkemesi kararlarına karşı tehiri icra talebinde bulunmak mümkündür. İcra İflas Kanunu’nda düzenlenen istisnalar bulunmaktadır. Bu istisnalar genel olarak,
- İstihkak davası ile ilgili hükümler, (İstihkak davasında davacı taraf, icra dairesinden mühlet isteyebilmektedir.)
- Kira sözleşmesine dayalı tahliye davası, (Tahliye davasında borçlu, tehiri icra talebinde bulunabilmektedir.)
- Tahliyesi istenen taşınmazda kiracıdan ayrı olarak üçüncü kişinin bulunması,
Olarak örneklendirilebilir.
Detaylı bilgi almak ve bizlere ulaşmak için buraya tıklayınız.
