Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır konumuzla sizlerleyiz. Trafik kazaları günümüzde sıklıkla yaşanmaktadır. Trafik kazalarında oluşan maddi kayıpları maddi tazminat davaları ile kusurlu taraftan alabilirsiniz. Trafik kazalarına karışan kişilerin araçlarında oluşan piyasa değer kayıplarını araç değer kaybı davası ile alınması mümkündür. Değer kaybı davası, trafik kazası sonucunda açılan bir tazminat davasıdır. Araç değer kaybını kusurlu olan taraf öder.
Araç değer kaybı başvurusu yapılmadan önce aracınızın hasar dosyasının tamamlanmış olması gerekmektedir. Hasar miktarı kesinleşmeyen araç için değer kaybı miktarı belirlenemez. Değer kaybı davası açabilmek için bir diğer şart değer kaybı talebinin ilgili sigorta şirketine yapılmış olmasıdır.
Araç değer kaybı başvurusu pek çok kişinin merak ettiği bir konudur. Bu yazımızda bu başvurunun nasıl yapılacağı ile ilgili bilgiler vereceğiz.
Araç değer kaybı başvurusu kaza ile ilgili evraklar ile hatalı olan aracın sigorta şirketine yapılmalıdır. Sigorta şirketine yapılan başvurular yazılı olarak yapılmalıdır. Sigorta şirketine başvuru yaparken aşağıdaki evraklar ile işlem yapılmalıdır;
- Araç değer kaybı eksper raporu,
- Kaza tespit tutanağı,
- Aracın hasar ve onarım fotoğrafları,
- Sigortalı ve mağdur poliçe bilgileri,
Mağdur kişiler yukarıda belirttiğimiz evraklar ile sigorta şirketlerine başvuru yapabilirler. Kişiler konunun teknik ve zorlu yönleriyle uğraşmaktansa bu konuları avukatlar ile takip etme yolunu seçmektedir. Avukatlar vekaletname ile müvekkillerinin araç değer kaybı başvurularını yapabilmektedir. Araç değer kaybı davalarında sigorta şirketine başvuru aşamasından davanın tamamlanma sürecinin sonuna kadar uzman sigorta avukatları ile çalışılması tavsiye edilmektedir.
Sigorta şirketlerinin kendilerine yapılan araç değer kaybı başvurularını 15 gün içerisinde değerlendirip, sonuçlandırılması gerekmektedir. 15 gün sonrasında mağdur kişilerin araç değer kaybı talepleri olumlu sonuçlanmaz ise kişiler dava yoluna gidebilmektedir. Araç değer kaybı davası Asliye Ticaret Mahkemelerinde açılabilir. Değer kaybı taleplerine ilişkin konular Sigorta Tahkim Komisyonunda da çözüme kavuşturulmaktadır. Sigorta Tahkim Komisyonundaki komisyon hakemleri değer kaybı taleplerini inceleyip, ortalama 6 ay içerisinde karara bağlanmaktadır. Araç değer kaybı taleplerinin Sigorta Tahkim Komisyonunda takip edilmesini tavsiye ediyoruz.
Araç Değer Kaybı Talebi Şartları Nelerdir?
Konu Başlıkları
Araç değer kaybı talebinde bulunulabilmesi için gerçekleşmesi gereken şartlar vardır. Bu şartlar şu şekildedir:
- Kaza yaşandıktan sonra 2 yıl içerisinde araç değer kaybı başvurusu yapılmalıdır. Başvuru yapılmazsa dava zamanaşımına uğrar.
- Kazada karşı tarafın mutlaka kusuru olmalıdır. Bu kusurun oranı %25 olabileceği gibi %100 de olabilir.
- Araç değer kaybı başvurusunda bulunulacak aracın yaşı 36’dan büyük olamaz.
- Araç değer kaybı için işlem görecek parçalar daha önceden işlem görmemiş olmalıdır.
- Araçtaki hasar onarılamayacak derecede olmamalıdır. Yani perte çıkmamış olmalıdır. Ağır hasar almış araçlar için araç değer kaybı talebinde bulunulamaz.
- Araç değer kaybı başvurularındaki kilometre sınırı ise 2021 yılında kaldırılmıştır.
- Kaza sonrasında mutlaka tutanak tutulmuş olmalıdır.
- Kaza mutlaka iki araç arasında gerçekleşmiş olmalıdır.
- Eğer meydana gelen kazaya motorlu bisikletler sebep olduysa bu durumda araç değer kaybı talebinde bulunmak mümkün değildir.
E devletten araç değer kaybı başvurusu nasıl yapılır ?
E devlet üzerinden araç değer kaybı başvurusu yapılabileceğini düşünen kişiler bu konuda araştırmalar yapmaktadır. Araştırmaları sonucunda e-devlet sisteminden değer kaybı başvurusunun yapılamadığını öğrenmektedirler. E-devlet sisteminden araç değer kaybı için eksper ataması yapılmaktadır. Yapılan eksper atamaları Sigorta Bilgi ve Denetim merkezi tarafından yapılmaktadır. Araç değer kaybı ve Trafik kazası hasarı için e-devlet sisteminden eksper ataması yapılmaktadır.
Eksper ataması talep eden mağdur kişiler kaza ve araç bilgileri için eksper raporu talep edebilir. Hazırlanan eksper raporu ile sigorta şirketlerine başvuru yapılabilir. E-devletten eksper raporu alabilmek için aşağıda belirttiğimiz adımların izlenmesi gerekmektedir.
E-devlet sistemine mağdur aracın sahibinin T.C. kimlik nosu ile giriş yapılır. E-devlet eksper atama sisteminde öncelikle talep edilen raporun hasar raporu mu yoksa değer kaybı raporu mu olduğu belirtilir. Sonrasında kazaya karışan araçların poliçe ve hasar bilgileri sisteme tanımlanır. Atanmayı talep eden kişi mağdur aracın sahibi ise Mağdur/Sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişi olarak e devlet sisteminden seçilmelidir. Eksper ataması sisteme kayıtlı eksperler arasından sıra usulüne göre yapılmaktadır. Eksper ataması sonrasında talep edilen değer kaybı raporu atanan eksper tarafından Sigorta Bilgi ve Denetim Merkezinin sistemine yüklenmektedir.
Sigorta Bilgi ve Denetim merkezinden alınan değer kaybı için eksper raporu ile sigorta şirketlerine başvuru yapılabilir. Başvuru sonucunda eksper raporunda belirtilen tutarın tamamını sigorta şirketleri başvuran kişiye ödeyebilirler. Eksper raporunda belirtilen tazminat tutarının tamamı kişiye ödenir ise kişinin dava açma hakkı yoktur. Eksper raporunda daha düşük miktarda ödeme veyahut ödeme yapılmadığı durumlarda kişiler sigorta şirketlerine araç değer kaybı tazminatı davasını açabilirler.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nereye Yapılır?
Araç değer kaybı başvurusu öncelikle kazada kusur oranı fazla olan tarafın sigorta şirketine yapılır. Sigorta şirketi ödenmesi gereken zararı ödemezse veya ödenmesi gereken miktarın altında bir ödeme gerçekleştirirse mağdur kişiler Sigorta Tahkim Komisyonu’na müracaat ederler. Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvurular incelemeye alınır. Bu inceleme sonucunda Komisyon 5000 TL ve altında karar verirse karar kesindir, itiraz edilemez. 5000 TL üstündeyse karar ve başvuruyu yapanı tatmin etmediyse artık dava yoluna gidilebilir. Araç değer kaybında görevli mahkeme ise Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Fakat dava araç işleteni ve sürücüsünü de kapsıyorsa görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Asliye Ticaret Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde araç değer kaybı davaları için Asliye Hukuk Mahkemeleri Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla davaları görür.
Araç değer kaybı davası, haksız fiilin gerçekleştiği yani trafik kazasının gerçekleştiği yerdeki görevli mahkemede açılabileceği gibi dava edilecek sigorta şirketinin merkez binasının bulunduğu ya da bölge müdürlüğünün bulunduğu yerdeki görevli mahkemede de açılabilir.
Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır?
Araç değer kaybında alınacak araç değer tazminatı, kazaya karışan taraflar arasındaki kusur oranına göre hesaplanır. Bu kusur oranında hatalı bulunan tarafa araç değer kaybını ödemesi için müracaat edilir. Kusurlu taraf zorunlu trafik sigortası kapsamında kendi sigorta poliçesi üzerinden mağdur tarafa araç değer kaybını öder. Bu değer kaybını alabilmek için kişiler bireysel olarak sigorta şirketine başvuruda bulunabilir. Ya da daha güvenilir ve kesin sonuçlar alabilmek için alanında uzman, deneyimli, hak arayışında olup müvekkilini savunabilecek bir araç değer kaybı avukatıyla da anlaşabilirler.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmak da araç değer kaybını alma yöntemlerinden biridir. Burada Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulacak şirketin Sigorta Tahkim Komisyonu üyesi olması gerektiği unutulmamalıdır. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapmak için gereken şartlar; sigorta şirketine yapılan başvurunun tatmin edici olmaması, yetersiz olması, reddedilmesi veya 15 gün içinde sorunun çözülememiş olmasıdır. Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvuru olumlu sonuçlanırsa sigorta şirketi araç değer kaybını ödemek zorundadır. Ödenecek tutar 5000 TL ve altındaysa karar kesindir ve itiraz edilemez. Uyuşmazlıklar konusuna göre en fazla 6 ay içinde sonuçlandırılır.
Değer Kaybı İçin Sigorta Şirketine Başvuru
Araç değer kaybı için sigorta şirketine başvuru yapılırken sigorta şirketinin istediği belgeler vardır. Bu belgeler şu şekildedir:
- Sigorta şirketine başvuruyu kişinin avukatı yapıyorsa müvekkile ait vekaletname.
- Araçtaki değer kaybının ne kadar olduğunu gösteren ekspertiz raporu bulunmalıdır. Ekspertiz raporu zorunlu değildir ama ihtarnameyi şekillendirmesi açısından çok önemlidir.
- Araç değer kaybına ilişkin ekspertiz raporunun faturası.
- Kazanın doğrudan kendisine ilişkin kesin ekspertiz raporu.
- Kazadan sonra taraflar arasında ya da kolluk görevlisi tarafından tutulacak kaza tespit tutanağı.
- Kazaya karışan araçların tescil belgeleri (araca ait ruhsatın fotoğrafları).
- Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası poliçesi (ZMMS).
- Araç değer kaybı talep edilecek aracın onarım fotoğrafları.
Bu evraklarla beraber kişinin telefon numarası ve ödemenin yapılacağı IBAN adresi ya da banka hesap numarası da başvuru mailine eklenir. Tüm bu evraklarla beraber artık sigorta şirketine yazılı başvuru yapılabilir. Bu süreçte sigorta şirketinden maddi açıdan tatmin edici bir cevap almak oldukça zordur. Bu yüzden hakların korunması adına alanında uzmanlaşmış bir araç değer kaybı avukatıyla çalışılması vatandaşların yararınadır.
Araç değer kaybı için hangi evraklar gerekli?
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır ve Araç değer kaybı başvurusunda bulunabilmek için hazırlanması gereken evraklar bulunmaktadır. Bu evraklar sigorta şirketine yazılı bir şekilde iletilmelidir. Araç değer kaybı başvurusunda bulunabilmek için uzman sigorta eksperlerinin ilgili kaza ile ilgili eksper raporuna ihtiyaç bulunmaktadır. Eksper raporu değer kaybı talebine ilişkin hazırlanmalıdır.
Hasarın gerçekleştiği kazanın tespit tutanağı da mutlaka sigorta şirketine gönderilmelidir. Aracın hasar gören kısımlarının fotoğrafları dosyaya eklenmelidir. Hasara sebep olan aracın sigorta poliçesinin detayları değer kaybı başvurusunda yer alması gerekmektedir.
Avukat ile takip edilen dosyalarda vekaletname örneğinin başvuru sırasında sigorta şirketine gönderilmesi gerekmektedir. Gerekli evrakların sigorta şirketine iletilmediği durumlarda değer kaybı başvurusu değerlendirmeye alınmaz.
Araç değer kaybı için gerekli evrakları maddeler halinde sıralayalım;
- Kaza tespit tutanağı (imzalı ve uygun şekilde doldurulmuş),
- Değer Kaybı eksper raporunun 1 örneği,
- Mağdur aracın ruhsat fotokopisi,
- Detaylı hasar görselleri, fotoğrafları,
- Mağdur kişinin T.C. kimlik numarası,
- Vekil ile temsil var ise; vekaletname, araç değer kaybı avukat ücreti için iban bilgileri ve avukat T.C. bilgileri,
Bu belgelerin tamamı ve değer kaybı talebini belirten açıklama ile sigorta şirketine değer kaybı talebi için başvurulabilir. Bu evraklar değer kaybı ödemesi almak için yeterlidir. Değer kaybı başvurusu kusurlu aracın sigorta şirketine yapılır. E-devlet üzerinden değer kaybı başvurusu yapılmaz. E-devlet üzerinden değer kaybı eksper raporu başvurusu yapılabilir. Sigorta şirketleri kendilerine yapılan değer kaybı başvurularını 15 gün içerisinde sonuçlandırılması gerekmektedir. Başvuru sonrasında 15 günlük süre tamamlandığında mağdur kişiler değer kaybı alacağı için tazminat davası açabilirler.
Araç Değer Kaybı E-Devletten Nasıl Öğrenilir?
Araç değer kayıpları için eksper atanır. Bu atama, e-devlet üzerinden yapılabilmektedir. Hak sahibi tarafından yapılacak değer kaybı eksper ataması için sırasıyla,
- Araç değer kaybını e devletten öğrenmek için öncelikle e devletten doğrulama yapılır. Atama tipi seçeneklerinden değer kaybı ataması seçilir ve eksper atama sözleşmesi onaylanır.
- Atama yapanın bilgileri ile ilgili kısımlar doldurulur. Burada, değer kaybı talebi için sigorta şirketine yazılı başvuru yapıldığının doğrulanması gerekmektedir. Talepte bulunan kişi adına Trafik Hasar dosyası ekrana gelir ve onaylanır.
- Aracın plaka, model, marka gibi özelliklerinin belirtilmesi gerekir. Özellikler otomatik olarak sayfaya yüklenir. Otomatik olarak doldurulmayan özellikler, talep eden kişi tarafından doldurulmalıdır.
- Sisteme hasar evrakları yüklenecektir. Bu belgeler eksper raporu, hasar fotoğrafları, onarım faturası gibi belgelerdir. Belge yüklenmediği takdirde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi ile sigorta şirketi nezdindeki belgeler esas alınır.
- İletişim bilgileri eklenir. Ekspertiz işlemleri bu bilgiler göz önüne alınarak talep sahibine iletilecektir.
- Sistemden eksper atanır. Atama, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi sistemindeki sıraya uygun olarak gerçekleşir.
- Buraya kadar ilerlenen adımlar sisteme kaydedilir. Talebe ait işlem referans numarası, kullanıcı sorgu şifresi ve eksper bilgileri ekrana gelir. Bu bilgiler sayesinde kişi, ekspertiz sürecini takip edebilecektir. Ekranın sol alt kısmında yer alan “eksper atama durum sorgulama” ile kişi süreç hakkında bilgi alabilir.
Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır?
Kaza sonrası araçta değer kaybına uğranıldığında ilk adım, kusuru olan tarafın sigorta şirketine başvuru olmaktadır. Sigorta şirketine başvuruda gerekli evraklar genel olarak,
- Usulüne uygun şekilde doldurulmuş kaza tespit tutanağı,
- Araç değer kaybı eksper raporu örneği,
- Değer kaybı talep edilen aracın ruhsat fotokopisi,
- Araçtaki hasarın görselleri,
- Başvuran kişinin bilgileri,
Şeklinde sıralanabilir. Bu belgeler ile birlikte sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulmalıdır.
Kaza sonrası araç değer kaybı için öngörülen iki ve on yıllık süreler kaçırılmamalıdır. Mağdur, zararı ve zarar yükümlüsünü öğrendikten itibaren iki yıl içinde tazminat talebinde bulunmalıdır. Ayrıca bu talep, kazanın gerçekleşmesinden itibaren her halde on yıl içinde yapılmalıdır.
Araç değer kaybı talebi için aracın yaş ve kilometresi önem taşımaz ancak araç onarılamaz durumda olmamalıdır. Gerek sigorta şirketi gerek tahkim ve dava yollarında aracın ikinci el piyasadaki düşüş değeri esas alınır. Kullanılamaz durumda olan bir aracın ikinci el satışı mümkün olmadığından değer kaybı başvurusu yapılamayacaktır.
Araçtaki değer kaybının karşı taraftan istenebilmesi için kusur şartı aranır. Kusurun miktarı önemli değildir fakat kusursuz taraftan talepte bulunulamaz.
Araç değer kaybı için gerekli bilgi ve belgelerle sigorta şirketine başvurulduktan sonra en fazla on beş gün bekleme süresi bulunur. Bu süre sonunda talebin yeteri kadar karşılanmaması halinde sigorta tahkim veya dava yoluna gidilir. Sigorta tahkimin incelemesi sonucu itiraz sınırının altındaki kararlar kesindir. Sigorta şirketi kişiye gerekli ödemeyi yapacaktır. Dava yolu, tahkime göre daha uzun soluklu bir süreçtir. Kişi tazminat davası açarak araçtaki değer kaybını talep edecektir.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Ne Zaman Yapılır?
Araç değer kaybı başvurusu yapmak için gerekli süreler Türk Borçlar Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’na göre belirlenebilir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 72. maddesinde genel zamanaşımı süreleri düzenlenmiştir. Hükme göre zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarih, sürelerin başlangıcında esas alınır. Bu tarihten itibaren iki yıl içinde tazminat isteminde bulunulabilir. Tazminat istemi, fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren her halde on yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Fiil, ceza hukukunu ilgilendiriyorsa Türk Ceza Kanunu’ndaki süreler esas alınacaktır.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 109. maddesinde de Türk Borçlar Kanunu’ndaki iki ve on yıllık süreler esas alınmıştır.
Araç değer kaybı başvurularında önem arz eden bir süre de sigorta şirketine başvuruda karşımıza çıkar. Sigorta tahkim veya dava yoluna gitmeden önce sigorta şirketine yazılı başvuru gerekir. Bu başvuruya cevap için sigorta şirketinin on beş günlük süresi bulunmaktadır. Sigorta şirketine bu süre verilmeden tahkim veya dava yoluna gidilmez.
Sigorta Tahkim kararlarına itiraz edilmesi hususunda da on günlük bir süre öngörülmüştür. Hakem kararının ilgiliye bildiriminden itibaren on gün içinde itiraz edilmelidir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/7239 Esas, 2017/8442 Karar sayılı kararı zamanaşımı süreleri konusunda emsal teşkil eder. Söz konusu kararda, kaza 04.03.2011 tarihinde meydana gelmiştir. Davacı taraf, davaya konu alacak miktarını ıslah dilekçesi ile 24.06.2013 tarihinde arttırmıştır. Mahkemece ıslahla arttırılan kısma ilişkin zamanaşımı def’i kabul edilmiştir. Bunun sebebi Karayolları Trafik Kanunu’nda düzenlenen iki yıllık zamanaşımına uyulmamış olmasıdır.