Resmi memur önünde yapılan evlilik, boşanmak isteyen tarafça Türk Medeni Kanun’da düzenlenen genel veya özel boşanma sebeplerinden en az birine dayanarak anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası açmak suretiyle ancak hâkim kararı ile sona erdirebilir. Boşanma davaları, aile mahkemesinde diğer özel hukuk davalarından farklı usul kuralları uygulanmak suretiyle yürütülmekte olan bir dava türüdür.
Boşanma davasının açılması ile taraflar; nafaka, maddi ve manevi tazminat, mal paylaşımı gibi boşanmanın fer’ileri niteliğindeki hukuki sorunların da çözülmesini amaçlamaktadır. Boşanma davası, eşler arasında yeni hukuki sonuçları ortaya çıkarmış olur.
Aile mahkemesi hâkimi boşanma davası süreci yargılaması sonucunda boşanma kararı verdiği takdirde, mal paylaşımı dışındaki tüm çekişmeleri ortadan kaldıracak nitelikte bir karar vermek zorundadır. Mal paylaşımı davası boşanma davasının kesinleştiği tarihten sonra açılmalı veya boşanma davası ile aynı zaman diliminde açılsa bile ayrı bir dava şeklinde yürütülmelidir.
Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Boşanma sebepleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanun’da düzenlenmiş olup medeni kanuna göre boşanma davası iki şekilde açılabilmektedir. Boşanma davası anlaşmalı boşanma davası ve çekişmeli boşanma davası olarak açılmaktadır.
Anlaşmalı boşanma davası, makalemizde ayrıntılarıyla açıkladığımız üzere, her iki tarafın da boşanmanın tüm fer’ileri hakkında anlaşarak evlilik birliğini sona erdirdiği inşai nitelikte bir dava türüdür.
Çekişmeli boşanma davası ise, taraflar arasında boşanmada hangi tarafın kusurlu olduğu, maddi ve manevi tazminat, nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konularda belli başlı çekişmelerin yaşandığı bir dava türüdür. Çekişmeli boşanma davası, genel veya özel boşanma sebepleri olmak üzere ikiye ayrılmakta ve taraflar bu sebeplerden en az birine dayanmak zorundadır
Örneğin, geçimsizlik, hakaret, şiddet, güven sarsıcı davranışlar, evlilik yükümlülüklerini yerine getirmeme gibi sınırsız sayıdaki nedenleri genel boşanma nedenleri olarak kabul etmemiz mümkündür.
Özel boşanma sebepleri ise Türk Medeni Kanunu’nda sınırlı sayıda sayılmıştır.
Özel boşanma sebepleri ile genel boşanma sebepleri nitelikleri itibariyle farklı hukuki sonuçlar doğurmaktadır. Eğer bir evlilik özel boşanma sebeplerine dayalı sonlandırılıyorsa, davacı taraf, davalı tarafın kusurlu olduğunu ispatlamak zorunda değildir, davacı tarafın sadece özel bir boşanma sebebi olduğunu ispatlaması yeterlidir. Fakat boşanmaya dayalı genel boşanma sebepleri varsa boşanma kararı verilebilmesi için hem davacı tarafın hem de davalı tarafın kusuru ispatlama yükümlülüğü bulunmaktadır.
En Kolay Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Eşlerin evlilik birliğini sarsacağı her türlü davranış boşanma sebebine neden olan davranışlar olarak nitelendirilmektedir. Örneğin; eşlerden birinin, evlilik birliğinin kendisine yüklediği sorumlulukları yerine getirmemesi, eşine olan sadakatine aykırı davranması, eşine saygılı davranmaması gibi birçok durum boşanma sebebi olan davranışlardan sayılmaktadır.
Tarafların boşanma davasında kısa sürede boşanma kararı alabilmesi için, ileri sürdükleri boşanma sebebinin ne olduğu değil; ispatlanıp ispatlanamadığı önem arz etmektedir. Dolayısıyla, boşanma davası açmak isteyen tarafın ileri süreceği boşanma sebebinin hukuka elverişli delil, tanık beyanı gibi ispat araçları kullanarak ispatlaması halinde hızlı bir şekilde boşanmak mümkün olacaktır. Türk Medeni Kanunu’na göre en pratik, en hızlı boşanma yolu anlaşmalı boşanmadır. Anlaşmalı boşanma davaları genellikle tek celsede sonuçlanmakta olup daha az masraflıdır.
Anlaşmalı boşanma davası her iki eşin de boşanma ve boşanmanın fer’ileri olarak sayabileceğimiz; mali sonuçları ve çocukların durumunda uzlaşma sağlaması halinde açılabilir. Hemen belirtmek isteriz ki; anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için evlilik birliğinin en az bir yıl sürmüş olması ve taraflarca anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanması gerekmektedir. Bu nedenle deneyimli izmir boşanma avukatı yardımına başvurulması, anlaşmalı boşanma davasının tek celsede sonuçlanması için en doğru karar olacaktır.
Tek Celsede Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Tek celsede boşanmak demek açılan boşanma davasının tek duruşmada boşanma kararıyla sonuçlanması ve evlilik birliğinin sona ermesi demektir. Boşanma davasının eşler ve özellikle müşterek çocuklar için yıpratıcı etkileri düşünüldüğü zaman, tek celsede pratik bir biçimde ve kısa sürede boşanmak isteyen taraflarca “tek celsede nasıl boşanılır?” sorusunun yanıtı hep merak konusu olmuştur. Tek celsede boşanmayı çekişmeli boşanma davası için ayrı, anlaşmalı boşanma davası için ayrı incelemek daha açıklayıcı ve anlaşılır olacaktır.
Çekişmeli boşanma davası genellikle eşlerden birinin boşanmak istememesi veya her iki eşin boşanma konusunda kararlı olması ancak boşanmanın fer’ileri olan mali sonuçlarında, müşterek çocukların durumu hakkında uzlaşma sağlayamaması halinde, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş olan boşanma sebeplerinden birine dayanılarak görevli ve yetkili mahkemede açılan bir dava türüdür. Bu nedenle söz konusu durumlarda yani eşler arasında çekişme bulunduğu hallerde görülen çekişmeli boşanma davalarında tek celsede boşanmak mümkün olmayacaktır.
Anlaşmalı boşanma davaları ise evlilik birliği en az bir yıl sürmüş olan, boşanma ve boşanmanın fer’ileri olan; mali sonuçları ile müşterek çocukların durumu, mal paylaşımı gibi hususlarda uzlaşma sağlayan eşlerin yetkili ve görevli aile mahkemelerinde açtıkları dava türüdür. Eğer anlaşmalı boşanma davasında usule ve esasa ilişkin hatalı veya ihmali işlem yapılmamış ise tarafların tek celsede boşanması mümkündür.
Özel Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Boşanma sebepleri, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir ve bunlar sınırlı sayıdadır. Bu sebepler; genel boşanma sebepleri ve özel boşanma sebepleri olmak üzere iki kategoriye ayrılarak kendi içinde de maddeler halinde kanunda sıralanmıştır. Özel boşanma sebepleri; terk, zina, hayata kast veya pek kötü ya da onur kırıcı davranış, akıl hastalığı, küçük düşürücü suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürme, olarak kanunda sayılmaktadır. Özel boşanma sebeplerinde sık sık karşımıza çıkan ve boşanma davası açmak isteyen tarafın dayanmış olduğu boşanma sebebi zinadan söz edebilmek için;
Öncelikle tarafların resmen evli olmaları gerekmektedir. Taraflardan birinin evlilik birliği içinde karşı cinsten biri ile cinsel ilişki kurmuş olması gerekmektedir, ancak belirtmekte fayda var ki eşcinsel ilişkiler zina sayılmamaktadır. Eşcinsel ilişki durumunda haysiyetsiz hayat sürme sebebiyle boşanma davası açılabilmektedir.
Eğer eşler ayrılık kararı sonucu ayrı yaşıyorlarsa bile karşı cinsten biriyle cinsel ilişki kurmak zina sayılmaktadır. Zinanın bir kere yapılması boşanma davası açmak için yeterli bir sebeptir.
Zina sebebine dayanarak dava açmak isteyen tarafın zina fiilinin öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde dava açması gerekmektedir. Çünkü bu süre hak düşürücü bir süredir. Aynı zamanda zina fiilinin üzerinden eğer 5 yıl geçmiş ise de zina sebebine dayanarak boşanma davası açılamamaktadır. Davayı açan taraf zina sebebiyle açmış olduğu boşanma davasından feragat etmişse aynı sebebe dayanarak bir daha boşanma davası açamaz. Çünkü Türk Medeni Kanunu’nun 161’inci maddesinin 3’üncü fıkrasına göre affeden tarafın dava hakkı yoktur denilmektedir. Bu demek oluyor ki zina sebebiyle eşine dava açan taraf davasından feragat etmiş ise affetmiş sayılır ve yeniden dava açma hakkı bulunmamaktadır.