Değer kaybı davası şartları başlıklı, izmir araç değer kaybı avukatı olarak hazırladığımız makalemizle sizlerleyiz. Trafik kazaları nedeniyle birçok tazminat davası konusu oluşmaktadır. Değer kaybı davası tazminat davalarının bir türüdür. Değer kaybı davası Asliye Ticaret Mahkemelerinde ve Sigorta Tahkim Komisyonunda açılabilmektedir.
Değer Kaybı Davası Şartları Nelerdir?
Konu Başlıkları
Değer kaybı davasının açılabilmesi için bazı şartların sağlanmış olması gerekir. İlgili kanunlar araç değer kaybı davasının şartlarını belirlemiştir. Buna göre öncelikle değer kaybı davası açılabilmesi için;
- Trafik kazası sonucunda yapılan kusur tespitlerinde değer kaybı talep eden tarafın %100 (sekizde sekiz) kusurlu olmaması gerekir.
- Yaşanan trafik kazası sonucunda değer kaybı talep eden tarafın dava konusu aracının perte çıkmamış olması gerekir.
- Açılacak olan değer kaybı davasının zarar gören tazminat alacaklısının zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl içerisinde açılması gerekir.
Belirtmiş olduğumuz bu şartlara ek olarak değer kaybı davalarında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince doğrudan dava yoluna başvurabilmesi mümkün değildir. Bunun için öncelikle yaşanan trafik kazası neticesinde kusurlu olan tarafın aracını sigortalattığı sigorta şirketine yazılı olarak başvurmak gerekir. İlgili sigorta şirketi başvuru tarihinden itibaren 15 gün içerisinde başvuruya cevap vermezse veya verdiği cevap tazminat alacaklısının zararını karşılayacak mahiyette değilse, zarar gören taraf (tazminat alacaklısı) dava yoluna veya dilerse sigorta tahkim komisyonuna başvurabilir.
Asliye Ticaret Mahkemelerinde açılacak değer kaybı davalarında arabuluculuk sürecinin de tamamlanmış olması gerekmektedir. Değer kaybı davalarında arabuluculuk zorunludur ve dava şartıdır. Arabuluculuk süreci tamamlanmadan açılan davalar ret olur. Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan değer kaybı başvurularında başvuru öncesi arabuluculuk sürecinin tamamlanması zorunluluğu yoktur. Kişiler Yukarıda belirttiğimiz dava koşullarını sağlıyor ise sigorta şirketine başvuru yaptıktan sonraki 16. günde sigorta tahkim komisyonuna değer kaybı davası ile ilgili başvuruda bulunabilir.
Yukarıda belirtilen değer kaybı davası şartları taşımayan dosyalar usulden ret olacaktır. Değer kaybı davasında tazminata konu olan hasarlarda önemli bir husustur. Trafik kazaları sonucunda aracın kaportasında oluşan hasarlar için değer kaybı talep edilebilir. Far, ayna vb. gibi orjinali ile değiştirilebilen, orjinali ile değiştirildiğinde aracın rayiç bedeline etki etmeyen parçalar için değer kaybı talep edilemez.
Kaç Km’ye Kadar Değer Kaybı Alınır?
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda 2021 yılında yapılan değişiklikten önce değer kaybı talep edilebilmesi için aracın kilometresinin 165.000 kilometreden düşük olması gerekiyordu. Ancak 2021 yılında yapılan kanun değişikliği ile bu sınır kaldırılmış bulunmaktadır. Buna göre aracın kilometresi kaç olursa olsun yaşanan trafik kazası sonucunda zarar gören taraf dava yoluna veya sigorta tahkim komisyonuna başvurarak değer kaybı tazminatını talep edebilir. Aracın kilometresi rayiç bedelini etkilemektedir. Yüksek kilometreli araçlar düşük kilometrelilere göre daha ucuz fiyattan alıcı bulmaktadır.
Bu durum nedeniyle değer kaybı davalarında aracın kilometresi dava sonunda alınacak değer kaybı miktarının parasal değerine etki yapmaktadır. Kilometresi yüksek araçlarda trafik kazası sonrası maddi değer kaybına uğrar. Piyasada hangi kilometrede olursa olsun kazalı araç, orijinal muadiline göre daha düşük fiyattan alıcı bulmaktadır. Özetle kilometre değer kaybı tazminatının oluşmasına etki etmez, tazminatın parasal miktarına etki eder. Kanun koyucunun böyle bir değişikliğe gitmesi oldukça yerinde olmuştur. Zira bilindiği üzere ülkemizde enflasyon oldukça büyük bir problem yaratmaktadır.
Bunun sonucunda ise araçların değeri her geçen gün hızla artış göstermektedir. Böyle bir ortamda kişilerin araçlarının değerlerini herhangi bir kilometre sınırı olmaksızın güvence altına alabilmesi de hukuki ve ekonomik güvenlik açısından oldukça önemli meselelerdir. Önemle belirtmek isteriz ki dava yoluna veya sigorta tahkim komisyonuna başvurmadan önce mutlaka ilgili sigorta şirketine yazılı olarak başvurulmuş olması gerekecektir. Bu şart özel bir dava şartı niteliğindedir. Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvurularda da özel bir kilometre şartı bulunmamaktadır. Yüksek kilometreli araçlar için de değer kaybı davası şartları uygun olduğu durumlarda değer kaybı tazminatı alınabilir.
Değer Kaybına Kimler Başvurabilir?
Değer kaybı talebini yaşanmış olan trafik kazası sonucunda aracında hasar meydana gelmiş ve de yaşanan trafik kazasında %100 (eski tabiriyle sekizde sekiz) kusuru bulunmayan taraflar başvurabilir. Kazada %100 kusuru bulunan kişiler değer kaybı tazminatı talep edemezler. %100 kusurlu kişiler istisnai olarak kasko şirketi ile yaptıkları sigorta poliçesinde özel bir koşul oluşturdular ise kasko şirketlerine araç değer kaybı başvurusu yapabilirler. Aynı zamanda zarar gören tarafın değer kaybı tazminatı talep edebilmesi için trafik kazasına karışmış olan aracının pert olmaması gerekir.
Trafik kazası nedeniyle onarılamayacak derecede hasar gören araçlar pert olarak nitelendirilmektedir. Pert olan aracın piyasa rayiç bedelinde değişim olamayacağı için pert araçlar ile ilgili değer kaybı davası açılamaz. Değer kaybı talebinde bulunabilecek kişiler ruhsat sahibi olan yani aracın maliki olan kişilerdir. Burada maliki bulunduğu malı zarar gören kişi yani ruhsat sahibi dava açmakta aynı zamanda hukuki ve ekonomik yararı da bulunduğundan, değer kaybı talebinde bulunabilecek olan kişi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yargıtay kararları değer kaybı alacağının kanunda geçen gerçek zarar kalemlerinden olduğu yönündedir. Değer kaybı alacağından kusurlu olan tarafın trafik poliçesi teminatı oranında sorumludur. Değer kaybı alacağına hak kazanan kişi bu alacağını 2 sene içerisinde talep etmelidir, 2 sene dolduğunda değer kaybı alacağı hakkı zamanaşımı nedeniyle ortadan kalkacaktır.
